توصیه توصیه های مفید برای همه
دولت اعتدال در حال تبدیل شدن به دولت اختلاط است!
محمدرضا تاجیک امروز طرف گفتوگوی روزنامه شرق قرار گرفته و در این گفتوگو که با تیتر «اصلاحطلبان از گفتمان خود عدول نکنند» منتشر شده به تحلیل روابط اصلاحطلبان با روحانی پرداخته است.
اختلاط در اعتدال
شرق نوشته: نخستین گفتوگوی ما با «محمدرضا تاجیک» همان ماه نخست بعد از انتخابات و پیروزی «روحانی» انجام شد. با او از ترسیم وضعیت سیاسی بعد از انتخابات، رویکرد اصلاحطلبان و آینده سیاسی کشور سخن گفتیم. بعد از نزدیک به یک سال باز سراغ مشاور رئیسجمهوری و رئیس «مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری» در دولتهای هفتم و هشتم رفتیم و برخی پرسشهای پیشین و پرسشهای دیگری که در این یک سال گذشته و در فضای سیاسی جدید کشور به ذهنمان رسید، با او در میان گذاشتیم.
در بخشی از این گفتوگو این استاد دانشگاه شهید بهشتی گفته است: اگرچه معتقدم از شدت و گستره این حمایت کاسته شده، اما جریان اصلاحات با نگرشی عقلایی و با تحلیلی ناظر به شرایط حال و آینده کشور و نیز با حفظ فاصله انتقادی خود، کماکان از دولت حمایت میکند. اما مطمئنم این «حمایت» امری زمان ـ پرورده و شرایط ـ پرورده است و چنانچه دولت تدبیر و امید نتواند برای چالشهای پیش روی جامعه تدبیری درخور و بهنگام بیندیشد، کلیدش بسیاری از درها را به روی خودش خواهد بست و حامیانش را پشت درهای بسته رها خواهد کرد. آنچه از رهگذر یک تامل و تعمق تحلیلی قابل تخمین است، این است که جامعه ما در سالجاری شاهد امتداد چالشهایی نظیر مسأله هستهای، بحران روابط با غرب و برخی از کشورهای منطقه، ستیزشهای سیاسی ـ جناحی داخلی، بیثباتی و تلاطمات اقتصادی، تهدیدات زیستمحیطی و آب و هوایی، ستیزشهای خردهفرهنگی و قومی و جنسیتی و نسلی، ناهنجاریهای فرهنگی و اجتماعی و روانی، کاهش سرمایه اجتماعی، خروج سرمایه و نیروی انسانی، شکاف میان دولت و مردم، شکاف فقر و غنا و… خواهد بود.
اگرچه بعید است در سالجاری با متغیری بیبدیل در عرصه مشکلات مواجه شویم، ولی امتداد این چالشها میتواند صورتهای جدیدی از آسیبها و تهدیدات را در مقابل جامعه و دولت قرار دهد. افزون اینکه، این چالشها و معضلات در انواع و ریختهای متفاوت سازههای ترکیبی که ممکن است با یکدیگر برقرار کنند، اشکال نوینی از دلمشغولیهای ملالآور و روحآزار را پدید خواهند آورد، که هر کدام نیازمند نقشآفرینی کلید دولت هستند. در این شرایط، دولت «اعتدال» که به نظر میرسد در حال تبدیلشدن به دولت «اختلاط» است، باید سریعتر خود را جمعوجور و گرایشهای متفاوت و گاه متضاد درونی خود را تعدیل کند و تا دیر نشده کلید تدبیر خود را به کار گیرد.
وی در پاسخ به اینکه «برخی میگویند که دولت روحانی در مقایسه با دولت خاتمی عقلانیتر عمل میکند. آیا اعتدال به معنای عقلانی عملکردن است؟» نیز گفته است: این ادعا بنیانی ندارد. تجربه یکسال گذشته نیز نشانی از این شناسه و تمایز ندارد. از سوی دیگر، میدانیم که هنوز در میان اعتدالیون، تعریف مشخصی از مفهوم اعتدال و نسبت آن با عقل و عقلانیت وجود ندارد. اگرچه از یک منظر نظری اعتدال میتواند با نوعی از عقلانیت رابطه داشته باشد، اما هنوز متنی در این زمینه از سوی اعتدالیون در دسترس نداریم تا ما و دیگران را با این مفاهیم و رابطه میان آنان آشنا کند. در هر فرض، ما اصلاحطلبها برای عقلانیتر عملکردن اعتدالیون ـ نه تنها نسبت به اصلاحطلبها بلکه نسبت به تمامی خِردپیشگان عالم ـ دعا میکنیم.
فیض الله عرب سرخی دیگر اصلاحطلبی است که در گفتوگو با آرمان گفته با رویکرد «اتحاد و انتقاد دولت را تقویت کنیم». وی در ارزیابی شرایط امروز کشور گفته است: به هرحال اگر بخواهیم با گذشته یعنی دولت قبل مقایسه کنیم به هیچوجه قابل مقایسه نیست اما تا رسیدن به حداقلهای قابل قبول فاصله زیاد است، امیدواریم که دولت بتواند شرایط اقتصادی، سیاسی را در حداقل زمان ممکن به وضعیت سال ۸۴ یعنی زمانی که دولت احمدینژاد تصدی امور را تحویل گرفت، برساند. درباره احتمال رأی آوری دولت باید یادآور شوم که تا چند روز قبل از رایگیری، کمتر کسی از دوستان این نتیجه را پیش بینی میکرد ولی با رویکردهای مناسب تری که توسط آقای روحانی اتخاذ شد وخصوصا حمایتهای شخصیتهایی همچون آقایان خاتمی و آیت الله هاشمیرفسنجانی و احزاب و گروههای اصلاحطلب از آقای روحانی شرایط را بکلی تغییر داد و معادله را به نفع این جناح عوض کرد.
امروز همه باید با یک رویکرد «اتحاد و انتقاد» دولت را تقویت کنیم تا بتواند در عرصه داخلی و خارجی به حل مسائل کشور اقدام کند. انتقاد سازنده و پیشنهاد راهگشا باید مد نظر باشد و از این طریق به حل مسائل کمک کرد. امروز باید از این منظر به مسائل کشور نگاه کنیم که ما یک سال پیش یا مثلا یک سال و نیم پیش چگونه فکر میکردیم و چه انتظاری از انتخابات داشتیم و حالا چه انتظاری از دولت روحانی و شرایط جدید داریم. طبیعتا ما در ابتدای سال ۹۲ انتظار انتخاب آقای روحانی را نداشتیم و حال که آقای روحانی انتخاب شده است نسبت به آنچه انتظار داشتیم گزینه بسیار بهتری بر سر کار آمده و انتخاب آقای روحانی شرایط وفرصتی برای همه علاقهمندان به این سرزمین است تا نسبت به بازسازی کشور کمک کنند.
