آیا روسیه اس 300 را به ایران تحویل خواهد داد ؟
در هفتههای اخیر و در پی اوجگیری بحران در شبه جزیره کریمه که به تقابلی مستقیم میان روسیه و غرب ـ به ویژه آمریکا ـ منجر شد، بحثهایی درباره شکلگیری گونهای جدید از توازن قوا در عرصه جهانی به میان آمده است. در این میان، به نظر میرسد روسها به طور فزایندهای تمایل خود را به سوی گسترش روابط با ایران برای تحکیم جایگاه منطقهای و بینالمللی خود معطوف میکنند.
به گزارش «توصیه»، خبرگزاری دولتی «ریانووستی» روسیه در مصاحبه با یکی از کارشناسان برجسته نظامی این کشور به بررسی چشمانداز روابط ایران و روسیه در شرایط جدید به وجود آمده پس از رخدادهای اوکراین پرداخته و مینویسد، ایران میتواند به عنوان انتخاب شماره یک روسیه و «شریک قابل اتکای» این کشور در زمینه دفاعی و امنیتی ایفای نقش کند.
«ایگور کروتچنکو»، سردبیر نشریه دفاع ملی روسیه و رئیس مرکز «تحلیل تجارت جهانی اسلحه» در این کشور در این زمینه میگوید: «وضعیت جاری امور، میتواند به شعلهور شدن دوباره جنگ سرد میان روسیه و غرب منجر شود. در این شرایط، روسیه در جستوجوی فرصتهای جدید برای تضمین ثبات جهانی و برقراری روابط تجاری، اقتادی و سیاسی دارای نفع متقابل با دیگر مراکز قدرت جهانی برمیآید».
وی میافزاید: «من فکر میکنم ایران میتواند به شریکی قابل اتکا برای روسیه تبدیل شود». به گفته وی، در صورتی که مذاکرات جاری هستهای میان ایران و ۱+ ۵ به توافقی بینالمللی برای برداشته شدن تحریمهای ایران منجر شود، روسیه و ایران باید همکاریهای نظامی خود را از سر بگیرند.
کروتچنکو در ادامه به بیان جزئیاتی از این همکاری پرداخته و میگوید: «زمانی که همکاری نظامی از سر گرفته شد، روسیه باید قرارداد تحویل سامانه موشکی اس ـ ۳۰۰ به ایران را احیا کند».
ریانووستی در ادامه مطلب خود، نظر یکی دیگر از کارشناسان روس را نیز جویا شده که وی نیز بر ضرورت گسترش همکاریهای ایران و روسیه در شرایط جدید بینالمللی تأکید کرده است.
رجب صفراف، رئیس مرکز مطالعات ایران معاصر در روسیه ضمن بیان اینکه به احتمال ۹۰ درصد در جریان مذاکرات پیش رو در وین، توافقی برای کاهش تحریمهای ایران حاصل میشود، میگوید، این امر زمینه را برای همکاری نظامی مسکو و تهران هموار خواهد کرد.
وی میگوید: «به نظر میرسد که سومین دور مذاکرات میتواند به یک راهکار رو به جلو منجر شود».
صفراف میافزاید که به باور وی، بحران کریمه نیز میتواند در مذاکرات هستهای ایران نقشآفرین شود، زیرا هماکنون رقابت شدیدی میان روسیه و غرب در گرفته است.
به هر حال، کلیت دیدگاه این دو کارشناس روس در کنار دیگر مطالبی که طی روزهای اخیر در رسانههای روسی منتشر میشود، حکایت از آن دارد که در پی اوجگیری تقابل میان روسیه و غرب بر سر اوکراین، مسکو تلاش دارد با جلب نظر ایران، زمینه امتیازگیری از غرب در مجموعهای از موضوعات را فراهم آورد.
اما در این میان، نکته بسیار مهمی که نباید از نظر دور داشت، نحوه استفاده از شرایط جاری به گونهای است که از یک سو ایران بتواند از نیاز غرب به یافتن متحدان جدید به نفع خود بهرهبرداری کند و از سوی دیگر، روابط خارجی ایران به گونهای انحصاری به مسکو وابسته نشود که در صورت بهبود دوباره روابط روسیه و غرب در سالهای پیش روی، ایران از این روند متضرر شود. روشن است که این امر، نیازمند تدوین و پیگیری راهبردی هوشمندانه است که همه جوانب منطقهای و جهانی را مدنظر قرار ده