ریزش مو می تواند فقط در پوست سر و یا کل بدن تاثیر بگذارد. و می تواند در نتیجه وراثت، تغییرات هورمونی، شرایط پزشکی و یا داروها باشد. همه از جمله مردان، زنان و کودکان می توانند ریزش مو را تجربه کنند.
به طور معمول طاسی به ریزش موی بیش از حد از پوست سر اشاره دارد. ریزش موی ارثی با افزایش سن شایع ترین علت ریزش مو است. برخی از مردم ترجیح می دهند آن را درمان نکنند . بعضی دیگر آن را با مدل مو، آرایش، کلاه و یا روسری پوشش میدهند. و بعضی دیگر هم یکی از درمان های در دسترس برای جلوگیری از ریزش موی بیشتر و یا بازگرداندن رشد مو را انتخاب می کنند.
قبل از پیگیری درمان ریزش مو، با دکتر خود در مورد علت ریزش مو و بهترین راه های درمانی صحبت کنید.
علائم
ریزش مو می تواند علل متفاوتی از آنچه که به نظر می رسد، داشته باشد. همچنین می تواند بطور ناگهانی یا تدریجی اتفاق بیفتد و فقط پوست سر یا تمام بدن را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از انواع ریزش مو موقتی هستند، و بعضی دیگر دائمی هستند. علائم و نشانه های ریزش مو ممکن است شامل:
• نازک شدن تدریجی موهای بالای سر. این مورد رایج ترین نوع ریزش مو است که هم مردان و هم زنان را با افزایش سن تحت تاثیر قرار میدهد. در مردان، اغلب موها شروع به عقب رفتن از پیشانی در یک خط که شبیه حرف M است،میکند. زنان به طور معمول خط مو در پیشانیشان حفظ میشود، بخشهای دیگر موهایشان میریزد.
• طاسی مدور و یا نقطه ای و تکه ای. برخی از افراد ریزش موی نقطه ای به اندازه ی سکه را تجربه می کنند. این نوع ریزش مو معمولا فقط روی پوست سر تاثیر می گذارد ، اما گاهی اوقات نیز در ریش و یا ابرو رخ می دهد. در برخی موارد، پوست ممکن است دچار خارش و یا درد قبل از ریزش مو شود.
• شل شدن ناگهانی مو. شوک فیزیکی یا عاطفی می تواند باعث سست شدن مو بشود .ممکن است زمانی که در حال شانه کردن و یا شستشوی موها و یا حتی بعد از کشیدن فیزیکی باشید،مقداری از موهایتان بریزد. این نوع ریزش مو معمولا باعث نازک شدن مو میشود و طاسی محسوب نمیشود.
• ریزش مو در کل بدن. بعضی از شرایط و درمان های پزشکی مانند شیمی درمانی برای سرطان، می تواند به از دست دادن مو در سراسر بدن منجر شود ،همچنین مو معمولا به عقب رشد می کند.
• پوسته پوسته شدن تکه ای که ممکن است به تمام پوست سر گسترش یابد. این نشانه ای از عفونت قارچی است و امکان دارد شکستگی مو، قرمزی، تورم و تراوش در زمان ریزش را بهمراه داشته باشد.
علل ریزش مو
اکثر مردم روزانه به طور معمول 50 تا 100 تار مو از موهایشان می ریزند. این مسئله باعث نازک شدن قابل توجه موی سر نمیشود، چرا که در همان زمان موهای جدید در حال رشد هستند. ریزش مو زمانی اتفاق می افتد که چرخه رشد مو مختل شود و یا زمانی که فولیکول مو از بین می رود و جایگزین بافت اسکار میشود. علت دقیق ریزش مو ممکن است به طور کامل یافت نشده است، اما معمولا به یک یا چندتا از عوامل زیر مرتبط است:
• سابقه خانوادگی (وراثت)
•تغییرات هورمونی
• شرایط پزشکی
• بعضی داروها
• سابقه خانوادگی (وراثت)
شایع ترین علت از دست دادن مو ،بیماری ارثی طاسی به نام الگوی کچلی مرد یا زن است. معمولا تدریجی رخ میدهد.در مردان خط مو عقب رفته و طاسی نقطه ای اتفاق می افتد و موها در زنان نازک و سست میشود.
وراثت هم چنین با افزایش سن بیشتر روی میزان از دست رفتن مو و میزان ریزش مو تاثیر می گذارد. طاسی در مردان شایع تر است و می تواند از اوایل بلوغ آغاز شود. این نوع ریزش مو ممکن است هم باعث نازک شدن و هم کوتاه شدن آن شود.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی و شرایط پزشکی گوناگون می تواند به از دست دادن مو منجر شود. تغییرات هورمونی و عدم تعادل هورمونی می تواند باعث ریزش موی موقتی شود.و ممکن است به علت بارداری، زایمان و یا شروع یائسگی باشد. سطح هورمون ها نیز توسط غده تیروئید تحت تاثیر هستند، بنابراین مشکلات تیروئید ممکن است موجب ریزش مو شود.
• کچلی تکه ای. این نوع ریزش مو ، آلوپسی (areata) نامیده می شود. این پدیده زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به فولیکول های مو حمله میکند و باعث ریزش ناگهانی مو میشود که باعث ایجاد تکه های طاس مدور بر روی پوست میشود.
• عفونت های پوست سر. عفونت ها، مانند عفونت قارچی، می تواند به مو و پوست سر حمله کند و منجر به ایجاد تکه های فلس دار روی پوست سر و ریزش مو شود. هنگامی که عفونت درمان می شود، مو به رشد اولیه ی خود باز میگردد.
• اختلالات پوستی دیگر. بیماری هایی که باعث ایجاد جای زخم میشوند، ممکن است باعث از دست دادن مو و آلوپسی دائم در مناطق زخم شود. این بیماریها عبارتند از لیکن پلان یا گلسنگ، بعضی از انواع لوپوس و سارکوئیدوز.
• اختلال مو کشیدن. این وضعیت تریکوتیلومانیا نیز نامیده می شود و باعث میشود افراد بطور غیر معمول موهای پوست سر، ابروها یا مناطق دیگر بدن خود را بکنند.
داروها
از دست دادن مو می تواند بر اثر استفاده از داروهای درمانی برای سرطان، آرتروز، افسردگی، مشکلات قلبی، فشار خون بالا و کنترل تولد ایجاد شود. مصرف بیش از حد ویتامین A نیز ممکن است باعث ریزش مو شود.
علل دیگر ریزش مو
• پرتو درمانی به سر: ریزش مو همچنین می تواند بعلت پرتو درمانی باشد. در این حالت مو دیگر نمیتواند به همان حالت قبل رشد کند.
• رویدادهای اتفاقی. بسیاری از افراد بعد از یک شوک فیزیکی یا عاطفی، پس از چند ماه نازک شدن مو را تجربه می کنند. این نوع ریزش مو موقتی است. نمونه هایی از وقایع ناگهانی را شامل از دست دادن ناگهانی و یا بیش از حد وزن، تب بالا، جراحی، یا مرگ در خانواده است.
• مدل های مو و درمان. در مدل هایی که مو بیش از حد کشیده میشود یا تنگ بسته میشود، مانند موی بافته(مثل دختران چینی)و یا هنگامیکه موها را از نزدیک پوست سر در نوار های باریک بافته میشود، می تواند باعث کشش آلوپسی شود.
درمان های داغ روغنی مو و دائمی می تواند باعث التهاب فولیکول های مو شود که منجر به ریزش مو میشود. اگر در پوست سر زخمی رخ دهد، از دست دادن مو می تواند دائمی باشد.
عوامل خطر
تعدادی از عوامل می تواند خطر ابتلا به ریزش مو را افزایش دهند،از جمله:
• سابقه خانوادگی
• سن
• تغذیه نامناسب
• برخی از بیماریها مانند دیابت و لوپوس
• استرس
تست و تشخیص
قبل از تایید تشخیص، دکترتان به احتمال زیاد شما را معاینه فیزیکی میکند و در مورد تاریخچه پزشکی و سابقه خانوادگی شما میپرسد. همچنین ممکن است تست های زیر را انجام دهد.
• تست خون: این تست میتواند به شناسایی شرایط پزشکی مربوط به ریزش مو، مانند بیماری تیروئید کمک کند.
• آزمون کشیدن مو. دکتر به آرامی موهای شما را میکشد تا ببیند چه مقدار مو کنده میشود. این امر به تعیین مرحله ی ریختن مو کمک میکند.
• نمونه برداری از پوست سر. دکتر شما ممکن است خراشی از پوست شما جدا کرده و یا چند تار مو از پوست سر کنده تا به بررسی ریشه های مو بپردازد. این امر می تواند به تعیین اینکه آیا عفونت باعث از دست دادن مو شده یا نه کمک کند.
• میکروسکوپ نوری. دکتر شما ممکن است از یک ابزار خاص برای بررسی موهای کمرنگ در جای خود استفاده بکند. میکروسکوپ به کشف اختلالاتی که ممکن است در ساقه مو باشد کمک میکند.
درمان و داروها
درمان های موثر برای برخی از انواع ریزش مو در دسترس هستند. اما بعضی ریزش های مو دائمی هستند. برخی شرایط مانند آلوپسی تکه ای مو ممکن است بدون هیچ درمانی ظرف یک سال موها مجددا رشد کنند.
درمان ریزش مو شامل استفاده از داروها، جراحی، لیزر درمانی، و کلاه گیس و یا کاشت تکه های مو میشود. ممکن است دکتر ترکیبی از این روش ها به منظور رسیدن به بهترین نتیجه را برگزیند.
هدف درمان، کمک به رشد مو، آهسته کردن روند ریزش مو یا پنهان کردن آن است.
درمان دارویی
اگر ریزش مو بعلت بیماری های زمینه ای باشد، درمان بیماری ضروری است که ممکن است شامل داروهایی برای کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی بدن شما، مانند پردنیزون شود. اگر داروهای خاصی باعث از دست دادن مو شده باشد،دکتر ممکن است استفاده از آنرا به مدت حداقل سه ماه ممنوع کند.
درمان های پزشکی متفاوتی برای درمان الگوهای طاسی وجود دارد. دو داروی تایید شده توسط سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان ریزش مو عبارتند از:
• مینوکسیدیل (Rogaine). مینوکسیدیل مایع و یا فومی است که بدون نسخه تهیه میتوان آنرا تهیه کرد. این دارو باید روزی دو بار برای رشد مو و جلوگیری از ریزش موی بیشتر به پوست سر مالیده شود.
و هم برای مردان و زنان قابل استفاده است. با استفاده از این درمان، رشد مجدد مو، کندتر شدن سرعت ریزش مو و یا هر دو حاصل میشود. اوج اثر آن در 16 هفته بروز میکند و برای نگه داشتن اثرات آن ،ادامه ی دارو لازم است.
عوارض جانبی احتمالی شامل سوزش پوست سر، رشد موهای زائد بر روی نواحی مجاور صورت و دست ها، ضربان سریع قلب (تاکی کاردی) میشود.
• فیناستراید (Propecia). این داروی تجویزی تنها برای مردان قابل استفاده است و روزانه به شکل قرص مصرف میشود. بسیاری از مردان با مصرف فیناستراید، شاهد کند شدن روند ریزش مو، و برخی نیز رشد موهای جدید بوده اند. برای نگه داشتن اثرات آن ،ادامه ی دارو لازم است.
عوارض جانبی نادر فیناستراید شامل کاهش میل جنسی و عملکرد جنسی و افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات است.
زنانی که باردار هستند باید از دست زدن به قرص خرد شده و یا شکسته شده اجتناب کنند.
عمل جراحی
رایج ترین نوع ریزش موی دائمی، تنها بالای سر تحت تاثیر قرار می گیرد. پیوند مو و یا عمل جراحی ترمیم می تواند بسیاری از موهای شما را بازگرداند.
در این شیوه، جراح شاخه های کوچکی از پوست را که هر کدام شامل چند تار مو از پشت و یا اطراف پوست سر شما هست جدا میکند. سپس شاخه ها را به بخش طاس پوست سر شما ایمپلنت میکند .ممکن است داروی ریزش مو ،قبل و بعد از عمل جراحی برای بهبود نتایج تجویز شود .
روشهای جراحی برای درمان طاسی پر هزینه هستند و می توانند دردناک نیز باشد. خطرات احتمالی شامل عفونت، زخم و اسکار است.
لیزر درمانی
دستگاه لیزر سطح پایین برای درمان مردان و زنان با الگوی طاسی استفاده میشود. یک مطالعه روی 128 نفر مرد و 141 زن نشان داد که استفاده ازین روش منجر به بهبود ریزش مو و ضخامت مو میشود. محققان بیان کرده اند که هیچ عوارض جانبی برای این روش گزارش نشده است. اما مطالعات بیشتری برای در نظر گرفتن اثرات طولانی مدت این درمان مورد نیاز است .
کلاه گیس
ممکن است شما بخواهید از کلاه گیس به عنوان جایگزینی برای درمان پزشکی و یا اگر به درمان ها پاسخ مناسب نداده اید، استفاده کنید. میتوان برای پوشش ریزش مو بصورت دائم یا موقت از آن استفاده کرد. کیفیت کلاه گیس های طبیعی بهتر است. اگر ریزش مو ی شما بعلت یک وضعیت پزشکی باشد، هزینه کلاه گیس ممکن است توسط بیمه پوشش داده شود.اما باید از دکتر نسخه ای برای کلاه گیس تهیه کنید.
پیشگیری
این نکات می تواند به شما کمک کند تا از انواع ریزش مو جلوگیری کنید:
• یک رژیم غذایی متعادل حاوی مواد مغذی داشته باشید.
• از مدل موهای تنگ مانند موی بافته(مثل دختران چینی)و یا هنگامیکه موها را از نزدیک پوست سر در نوار های باریک بافته میشود، پرهیز کنید.
• از چرخاندن، مالش و کشیدن موهای خود اجتناب کنید .
• موهای خود را در هنگام شستشو و شانه زدن مراقبت کنید.یک شانه دندانه دار بزرگ ممکن است به جلوگیری از کشیده شدن مو کمک کند. • از درمان های سخت مانند غلطک های داغ، آهن مواج، درمان روغن داغ و دائمی اجتناب کنید.
منبع:
mayoclinic.org