خوب نقاشی میکنید؟ اهل فلسفه هستید؟ شعر میگویید؟ عاشق ریاضی هستید؟ نمیتوانید زود قانع شوید؟ خلاق هستید؟ زیادی منظم هستید؟ یا. . . ؟ بسیاری از خصوصیتهای فردی ما به نیمکرههای راست و چپ مغزمان بستگی دارند و بسته به این که کدام یک از این دو توانمندتر باشند یا شما برای توانمندتر کردن کدام یک از آنها بیشتر تلاش کنید، نوع موفقیتهای شما در زندگی رقم میخورد.
از همه مهمتر این است که بدانید اگر برای افزایش توانمندیهای این دو نیمکره تلاش نکنید، ممکن است با گذشت زمان دچار افت کارکرد شوید.پیش از آن که درباره عملکرد نیمکرههای راست و چپ و شیوههای تقویت آنها گفتگو کنیم باید بخشی از اطلاعات را درباره مغز با هم مرور کنیم. بزرگترین بخش مغز مخ است که از دو نیمکره ظاهراً شبیه به هم تشکیل شده است.
دانشمندان در گذشته معتقد بودند عملکرد این دو نیمکره نیز مثل ظاهرشان به هم شبیه است اما بعدها به این نتیجه رسیدند که وظیفه هر نیمکره با نیمکره دیگر متفاوت است. هر انسانی توانمندیهایی دارد که با پرورش دادن و شکوفا کردنشان میتواند در زمینههای مختلف زندگی موفق شود، این که شما چه نوع توانمندیهایی داشته باشید بسته به میزان فعال بودن نیمکرههای مغزی شماست، یعنی بسته به این که نیمکره راست مغز شما فعالتر باشد یا چپتان، نوع توانمندیها، علایق و رفتارهایتان متفاوت است.
چه خبر از نیمکره چپ
نیمکره چپ مغز ، سمت راست بدن را کنترل میکند. آدمهایی که نیمکره چپ قویتری دارند معمولا عاشق ریاضیات و فلسفه میشوند. آنها استادان تجزیه و تحلیل هستند و به راحتی میتوانند اعداد و ارقام را به خاطر بسپرند. آنها منطقی، منظم و سخنور هستند اما اگر از آنها بخواهید مقولهای را با مثال و شکل برایتان تعریف کنند گیج و ناتوان میشوند، چون کلمات را بهترین روش انتقال مفهوم میدانند، اما با این همه ویژگیهای خوب ممکن است در موسیقی و نقاشی و راههای خلاقانه چندان با استعداد نباشند.
نیمکره چپتان را نابود نکنید!
اگر نیمکره چپ قدرتمندی داشته باشید و بخواهید از ریاضی، فلسفه و مهمتر از همه نظم و ترتیب در زندگی غافل شوید و اگر به جای جزئی نگری کلنگر شوید، نیمکره چپ خود را سرکوب کرده اید. برای آن که نیمکره چپتان را قوی کنید باید به ریاضی و فلسفه برگردید. در طبیعت گردش کنید و از حس شنواییتان برای بیشتر و بهتر لذت بردن کمک بگیرید. هر کار و هر مسالهای را به بخشهای کوچکتر برای حل تقسیم کنید چون توانایی شما در جزئینگری بیشتر از کلینگری است. جدول و پازل حل کنید و برای هر روزتان برنامهای مدون بنویسید. برای حفظ کردن از فیشبرداری استفاده کنید. فن بیان و سخنرانی را تمرین کنید.
نیمکره سمت راست
نیمکره راست مغز مسوولیت هدایت سمت چپ بدن را برعهده دارد. این نیمکره مرکز حس لامسه، درک سه بعدی اشیا، تصاویر، مقررات، رنگ، لحن و صداست و با توجه به توانمندیاش در درک تصاویر و به خاطر سپردن آنها قدرت تشخیص چهرهها را نیز دارد.ما معماها را با نیمکره راست مغز حل میکنیم و این نشان میدهد توانایی خلاقیت و کشف کردن هم به همین بخش مربوط است. این نیمکره مسوولیت رویاسازی را بر عهده دارد و توانایی ورزش و انجام حرکات موزون را به ما میدهد.میانه این نیمکره با هنر بسیار عالی است. آنها که نیمکره راست قویتری دارند معمولا هنرمندانی ذاتی هستند. استعداد موسیقی و هنرهایی مثل نقاشی و به طور کلی ذوق هنری به این بخش مربوط میشود. از همه مهمتر این است که این نیمکره مرکز احساسات و دوست داشتن در آدمها نیز هست.
راههای تقویت نیمکره راست
برای پرورش نیمکره راست مغز باید به یاد داشته باشید که اگر همیشه بخواهید جدی و عاقلانه رفتار کنید، اگر بخواهید حق اشتباه کردن را از خود بگیرید، اگر بخواهید همه کارهایتان مورد پسند دیگران باشد و اگر بخواهید هر کاری را از روش معمولش انجام دهید دست این نیمکره را برای ترقی میبندید.براساس پژوهشی که پیشتر به آن اشاره کردیم، برای تقویت نیمکره راست لازم است نگاهی کلی گرایانه را جایگزین نگاه جزئی گرایانه کنید. چه اشکالی دارد به خودتان اجازه دهید گاهی کودک شوید و دنیا را کودکانه ببینید. از اشتباه کردن نترسید. به نمایشگاههای نقاشی و کنسرتهای موسیقی سر بزنید. در انجام هر کار و حل هر پرسشی به چندین راه و چندین پاسخ متفاوت بیندیشید. به رویاهایتان احترام بگذارید و فرصتی را به آنها اختصاص دهید و حتی اهدافتان را در رویاهایتان متصور شوید. داستان بخوانید و بعد سعی کنید آن را مثل فیلم با تصویر در دنیای رویاتان ببینید. در طبیعت بگردید و از آن لذت ببرید و هنرهایی مانند نقاشی و طراحی یا موسیقی را بیاموزید.
بهانه نگیرید! شما میتوانید
همه آنچه گفتیم دلیل نمیشود شما روی یکی از نیمکرههای مغزتان به دلیل توانمندی بیشترش تمرکز کنید و آن دیگری را از یاد ببرید یا از زیر بار خیلی از کارها به بهانه این که فلان کار به نیمکره ضعیفتر مغزم ربط دارد، در بروید چون همه آدمها معمولاً توانایی انجام فعالیتهای عادی زندگی را دارند و قویتر بودن یکی از نیمکرهها به معنای ناتوان بودن نیمکره دیگر نیست و مسلماً آن نیمکره هم از عهده مسوولیتهای عادیاش برمیآید.
ویژگی های نیمکره های مغز
مغز انسان شامل نرونهایی است که تعداد آنها به دهها میلیون میرسد. این نرونها در نواحی مجرای مغز که هر یک کار کردی تخصصی یافته دارند، انباشته شدهاند. مغز از قسمتهای متعددی ساخته شده و هشیاری از ارتباطات بین قسمتهای مختلف مغز حاصل میشود. مخ بزرگترین بخش مغز است و حدود ۸/۷ وزن مغز را به خود اختصاص دادهاست.مخ شامل دو نیمکره است که از نظر شکل شبیه به هم هستند تا مدتها به نظر میرسید که این دو نیمکره از جهت ساماندهی و کارکرد یکسانند ولی با مطالعاتی که دانشمندان انجام داده اند. به این نتیجه رسیده اند که هرنیمکره ویژگی خاص خود را دارد.
● ویژگی های نیمکره راست مغز
* سمت چپ بدن را کنترل می کند.
* مرکز درک تصاویر و مقررات است.
* قدرت تشخیص چهرهها را دارد.
* قدرت حل معما را دارد.
* درک رنگ و لحن صدا در این قسمت است.
* تخیل و خواب در این ناحیه است.
* قدرت خلاقیت و کشف کردن دارد.
* ورزش و حرکات موزون بدن در این ناحیه است.
* استعداد موسیقی در این قسمت است.
* حس لامسه و درک اشیا سه بعدی در این قسمت است.
* جهت یابی توسط این قسمت مغز صورت می گیرد.
* با هنرهای نقاشی و طراحی سر و کار دارد.
* مرکز احساسات و عشق و دوست داشتن است.
* ادراکات آن کل نگر است.
* قدرت نظم و طبقه بندی ندارد.
* قدرت درک ریاضیات و فلسفه را ندارد.
* مهارت مدیریت را بلد نیست.
*خلاقیت و ذوق هنری دارد. نقاشان، طراحان، نویسندگان و هنرمندان بزرگ از این قسمت مغز بیشترین استفاده را میبرند.
* ویژگی های زنانه در این قسمت است.
● موانع پرورش نیمکره راست
افکاری که مانع رشد و تکامل نیمکره راست مغز می شوند عبارتند از:
* من باید همیشه جدی باشم.
* حق اشتباه کردن ندارم.
* اگر از نتیجه کاری مطمئن نیستم نباید انجام دهم.
* کاری که انجام میدهم باید خوشایند دیگران باشد.
* من باید عاقلانه عمل کنم و گرنه. . . .
* همیشه دنباله رو آدمهای موفق باشم و شیوه عمل آنها را تقلید کنم.
* بر این باور باشم که آدم موفق کسی است که همیشه سادهترین و کوتاهترین راه را برود چون راحتتر یا سریعتر به موفقیت میرسد.
● راههای تقویت نیمکره راست
* به مسائل به صورت کلی نگاه کنید نه جزئی.
* به خود مجال فکرهای تخیلی و خیالبافی بدهید.
* از گردش در طبیعت لذت ببرید و به اصوات و رایحهها توجه کنید.
* رمان بخوانید و داستان را به شکل تصویر در ذهن مرور کنید.
* بازیهای فکری داشته باشید.
* یادگیری را همیشه با کشیدن شکل و طرح انجام بدهید.
* نقاشی و طراحی را بیاموزید.
* بیشتر نگاه و مشاهده کنید تا اینکه گوش فرا بدهید.
* تصویر آرزوهای خود را در آینده بکشید.
* بدنبال ارتباطات بین افراد و اشیا و موضوعات باشید.
* بچهگانه فکر کنید وحس زیبای شناسی خود را تقویت کنید. (تقویت کودک درون)
* در تحقیقات و کارها قدرت ریسک داشته باشید.
* دیگران را دوست بدارید، احترام بگذارید و تشکر کنید.
● ویژگی های نیمکره چپ مغز
* قسمت راست بدن را کنترل میکند.
* ریاضیات و فلسفه را دوست دارد.
* نظم و طبقه بندی کردن را دوست دارد.
* همیشه منطقی و تحلیلگر با کارها برخورد میکند.
* با تنوع در زندگی مخالف است و زندگی منظم و از قبل تعیین شده را می پسندد.
* از انتقاد دیگران می هراسد.
* با جزئیات سرو کار دارد.
* پردازش اطلاعات و طبقه بندی را برعهده دارد.
* عجول است و حوصله ندارد.
* همه چیز را فقط با حرف زدن صرف توضیح میدهد. قدرت توضیح دادن مطالب را با مثال و شکل کشیدن ندارد.
* قدرت تخیل ندارد.
* استعداد موسیقی و نقاشی را ندارد.
* قدرت خلاقیت و کشف را ندارد.
* مرکز به خاطر سپردن کلمات و اعداد است.
* ویژگی های مردانه در این قسمت است.
* نزد زبان شناسان، ریاضی دانان و فلاسفه این بخش مغز فعالتر و بر نیمکره دیگر غالب است.
● موانع پرورش نیمکره چپ
داشتن عقاید و باورهای زیر مانع از پرورش نیمکره چپ می شوند:
* نظم داشتن در زندگی به معنای محدودیت است
* ریاضیات یا اینگونه دروس خسته کننده هستند و من به هر زحمتی شده نباید با آنها روبرو شوم.
* توجه به جزئیات، تلف کردن وقت است.
* نوشتن مطالب، هنگام مطالعه وقتگیر است و مرا خسته میکند.
● راه های تقویت نیمکره چپ
* جدول حل کنید.
* کارهای هر روز را با جزئیات مشخص یادداشت کنید و برنامه ریزی داشته باشید.
* سعی کنید زمان گوش دادن، مطالب را به حافظه بسپارید.
* افکار منطقی را تقویت کنید.
* زمان مطالعه و درس خواندن خلاصه برداری کنید.
* برای انجام کارها آنها را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید و مرحله به مرحله کارها را انجام دهید.
* بازی شطرنج و پازل را تمرین کنید.
* مطالعات ریاضیات و فلسفه را جزو برنامه های خود قرار دهید.
* مهارتهای مدیریتی را بیاموزید.
* در طبیعت برای لذت بردن بیشتر از حس شنوایی استفاده کنید
* سخنوری وکنفرانس دادن را تمرین کنید.
یادآوری :
به دلایل زیر نمی توان کارکرد هر نیمکره مغز را بصورت جداگانه و بدون ارتباط با یکدیگر در نظر گرفت:
1. عدم تقارن نیمکره ها مطلق نیست بلکه یک امر درجهای است.
2. نواحی مختلفی در مغز هست که باید فعالیتشان در هم ادغام شود.
3. هیچ دلیل دیگری در دست نیست که چرا مغز اینگونه باید تکامل یافته باشد.
4. فراموش نکنیم که انسان دارای یک مغز باشکوه دو قسمتی است که هر یک از آنها فعالیت تخصصی خود را دارند.
گردآوری و تنظیم : گروه سلامت توصیه
منبع : عباسمنش