کمر ارتباط دهنده بالا و پایین بدن به همدیگر بوده و بیشترین فشار وزن در بدن را تحمل میکند. به همین دلیل آسیب دیدن و کمردرد بخصوص موقع خمشدن، برداشت و یا حرکت دادن بدن بسیار معمول میباشد و هرفرد حداقل یکبار کمردرد را تجربه میکند. کمردرد یکی از معمولترین دلایل غیبت از کار و یا مراجعه به پزشک است. هرچند کمردرد آزاردهنده و ناراحت کننده است ولی معمولا مشکلی جدی نمیباشد و پیشگیری و یا کاهش درد کمر با انجام روشها و رعیات عواملی ممکن میباشد. اگر نتوانستید از کمردرد پیشگیری کنید، درمان های ساده خانگی معمولا برای درمان کمردرد ممکن میباشد و جراحی معمولا برای درمان این درد معمول مورد نیاز نیست.
نشانهها و علایم کمردرد
بسته به دلیل کمردرد علایم و نشانههای آن متفاوت میباشد. درد کمر ممکن است کم و مبهم و یا شدید و سخت باشد. این درد میتواند در ناحیه کوچکی از کمر و یا کا کمر خود را نشان دهد. ممکن است هنگام کمردرد دچار گرفتگی عضلات شوید. همچنین کمردرد میتواند باعث مشکلات پا از جمله درد، بی حسی یا سوزن سوزن شدن پا شود. اکثر موارد کمردرد کوتاه مدت (حاد) بوده و بعد از چند هفته ازبین میرود. درصورتیکه شما تحت فشار باشید، ممکن است کمردرد شما به نوع طولانی مدت (مزمن) تبدیل شود.علایم شایع کمردرد شامل:
- درد های عضلانی
- درد ضربه زننده یا تیرکشنده
- دردیکه تا پایین پای شما کشیده میشود
- محدود شدن انعطاف پذیری یا محدوده حرکت کمر
- ناتوانی در راست ایستادن
دلایل کمردرد
معمولا دردکمر بدون دلیل واضحی شروع به ظاهر شدن میکند و پیداکردن دلیل آن به آسانی ممکن نمیباشد، عواملی که میتواند باعث کمردرد شود، شامل:
- کشیدگی ماهیچهها و یا رباطها.
- دیسک برجسته و یا بیرون زده و فتق دیسک.
- آرتروز
- ورم مفاصل
- افزایش سن
- مشکل مادرزادی ستون فقرات
سایر دلایل شامل:
- اختلال خواب
- برداشتن و حمل بارهای سنگین
- تشک نامناسب
افراد در خطر کمردرد
هرکسی حتی کودکان و نوجوانان هم ممکن است دچار کمردرد شود. هرچند وزن زیاد، فقدان تحرک و بلندکردن نامناسب اجسام معمولا عامل کمردرد تصور میشوند، اما تحقیقات در رابطه با این عوامل هنوز به نتیجه مشخصی نرسیدهاست. یکی از گروههایی که بنظر میرسد در خطر بیشتری برای ابتلا به کمردرد هستند، افراد مبتلا به مشکلات روانی همچون افسردگی و اضطراب میباشند، هرچند دلیل مشخصی برای این بیماری در این افراد مشخص نشدهاست.
چگونگی درمان کمردرد
بیشتر انواع کمردرد بعد از چند هفته استراحت و درمانهای خانگی و استفاده از مسکنهای ساده بهبود پیدا میکنند. مدت کمی استراحت در رختخواب مناسب است، اما خوابیدن بیشتر از چندروز در رختخواب میتواند مضراتی بیشتر از فوایدش داشته باشد. فعالیت های روزانه خود را تا آنجاکه میتوانید ادامه دهید. فعالیت های سبک همچون پیاده روی و کارهای عادی و روزانه معمولا بدون مشکل و مناسب است. اما اگر فعالیت خاصی درد شما را افزایش میدهد، از انجام آن خودداری نمایید. اگر درمان خانگی بعد از چندهفته اثر نکرد و یا درد شما شدید بود، شما به پزشک برای تجویز داروهای قوی و یا سایر درمانها نیاز دارید. سایر درمانها شامل:
- درمان دارویی کمردرد
پزشک شما معمولا مسکنهایی از جمله استامینوفن یا ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده نماید. این داروها را همانطور که پزشکتان تجویز کرده مصرف کنید، چراکه مصرف زیاد میتواند اثرات جانبی جدی در پی داشته باشد. اگر درد شما با داروهای مسکن عادی بهتر نشد، پزشک ممکن است از شل کننده های عضلانی استفاده نماید.
داروهای مخدردار همچون کدئین یا هیدروکدون برای مدتهای کوتاهی ممکن است تجویز شوند.
- فیزیوتراپی و ورزش برای درمان کمردرد
فیزیوتراپی اساس درمان کمردرد میباشد. یک فیزیوتراپیست حرفهای میتواند طیف گستردهای از انواع درمان از جمله درمان با گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی و تکنیکهای آزاد کردن ماهیچه برروی ماهیچهها و بافتهای نرم پشت بدن، استفاده مینماید. فیزیوتراپیست میتواند به شما ورزشهای خاصی آموزش دهد که انعطاف پذیری و قدرت ماهیچههای شکم و پشت شما را افزایش دهد. انجام منظم این ورزشها میتواند از درد کمر در آینده پیشگیری نماید.
- تزریق برای درمان کمردرد
اگر سایر روشهای درمان برای شما جوابگو نبود و درد کمر شما کاهش پیدانکرد یا درد آن به پای شما هم کشیده شده و شمارا ناتوان سازد، پزشکتان ممکن است برای شما آمپول کورتيزون (یک داروی ضدالتهاب) درفضای دور نخاع شما تزریق نماید. تزریق کورتیزون به کاهش التهاب دور ریشههای عصبی کمک میکند، اما این تسکین کمتر از چندماه دوام مییابد.
- جراحی برای درمان کمردرد
تعداد کمی از افراد برای درمان کمردرد به جراحی احتیاج پیدا میکنند. اگر شما دچار کمردردی شدید بهمراه تیرکشیدن پا یا ضعف شدید عضلانی بدلیل تحت فشار قرارگرفتن اعصاب باشید، ممکن است درمان جراحی برای شما مفید باشد. درغیر اینصورت جراحی فقط برای درمان مشکلات مادرزادی و ساختار استخوانی که درمان آنها با روش های دیگر کافی نبوده، استفاده میشود.
درمان کمردرد با طب سنتی یا جایگزین
برای درمان کمردرد میتوان از بعضی انواع روشهای موجود در طب سنتی یا جایگزین میتوان استفاده نمود، این روشها شامل:
- طب سوزنی. یک فرد حرفهای در طب سوزنی با فروکردن سوزنهای استرلیزه و استیل در نقاط خاصی از پوست بدنمیتواند درد و سایر علایم کمردرد را بهبود بخشد.
- ماساژ. اگر کمردرد شما بدلیل خشکی عضلانی و یا فشار بیش از حد بر عضلات باشد، ماساژ درمانی ممکناست بتواند به شما کمک کند.
- یوگا. بعضی از انواع یوگا میتواند به شما در کاهش شدت کمردرد کمک نماید.
پیشگیری از کمردرد
برای سالم نگهداشتن کمر و پیشگیری از دردهای آتی موارد نکات زیر میتواند کمک کند:
- ورزش کنید. ورزش های منظم، کم شدت و هوازی (ورزشهایی که باعث فشار بر کمرنشوند) میتواند قدرت و تحمل شما را افزایش داده و به ماهیچههای شما برای عملکرد بهتر کمک میکنند. ورزشهای همچون پیادهروی و شنا و استفاده از دوچرخههای ثابت انتخابهای مناسب میباشند. با پزشکتان برا پیداکردن مناسب ترین ورزش برای خودتان مشورت نمایید.
- قدرت عضلانی و انعطاف پذیری ماهیچههایتان را افزایش بخشید. ورزشهای مخصوص ناحیه شکم و کمر(تمرینات تقویتی) میتوانند ماهیچههای این ناحیه را تقویت کرده و این ماهیچهها را به شکمبندی که جلوی فشار زیاد بر کمر را میگیرد، تبدیل کنند. برای پیداکردن بهترین و مناسب ترین ورزش برای خودتان باید به پزشک و یا فیزیوتراپیست مراجعه نمایید.
- وزن مناسب. فشار زیاد ناشی از چاقی برروی کمر شما ممکن است بتواند باعث کمردرد شما گردد. اگر شما چاق هستید لاغر شدن میتواند به شما کمک نماید.
- کفشهای پاشنه کوتا بپوشید.
- سعی به بلندکردن چیزهایی که برای شما سنگین است ننمایید.
- موقع نشستن و ایستادن مراقب بوده و صاف بنشینید یا پا شوید و شانههای خودر را صاف نگه دارید.
- ترک سیگار. براساس یک مطالعه افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری دچار کمردرد میشوند.
- دقت در برداشتن اجسام. برای برداشتن اجسام خم نشوید بلکه بنشینید و آنرا بردارید.
- رختخواب. شما باید از تشکی استفاده نمایید که ستون فقرات شما را صاف نگه بدارد و درعین حال وزن باسن و شانههای شما را تحمل کند.
- رانندگی. درهنگام رانندگی با تنظیم آیینههای بغل کاری کنید که مجبور به خم شدن برای دیدن آنها نباشید. صاف بنشینید و موقعیت خود را طوری تنظیم کنید تا پدالها مستقیما زیر پای شما باشند. در صورتیکه مدت زیادی رانندگی میکنید، فاصله در بین راه استراحت نمایید.
- منبع سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه