نامنویسی دریافت یارانه و شکست همه
تفاسیر متفاوت از نامنویسی دریافت یارانه به روزنامههای امروز راه یافته است. روزنامه دولتی ایران از زبان نمایندگان مجلس و در مطلبی با تیتر «دیوار کجی که به دولت یازدهم ارث رسید» سراغ دولت پیشین رفته است.
ایران نوشته: نمایندگان مجلس در گفتوگو با ایران و در توضیح چرایی ثبت نام ۹۰ درصدی مردم برای دریافت یارانه ضمن رد تحلیلهای سیاسی و غیر منطقی جریان منتقد، دست روی واقعیتی میگذارند که البته تلخ است؛ «سفرههای مردم کوچک شده است». آنها تأکید دارند که راز اصلی این میزان از ثبت نامها، نیازمندی مردم است. نیازمندی که ماحصل ۸سال مدیریت هیجانی، تصمیمهای غیرکارشناسی و ناکارآمد است. به گفته این نمایندگان همین جریانی که امروز این گونه بیمحابا به دولت میتازد خود باید پاسخگوی اصلی باشد که چگونه در اثر سیاستها و برنامههای دولتهای مورد حمایت آنها، تعداد نیازمندان جامعه اینقدر افزایش یافته که اکثریت مردم خود را به ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه هر فرد در ماه هم محتاج میبینند.
ابتکار نیز در بخشهایی از سرمقاله خود با تیتر «زنگ خطریارانهای برای روحانی!» نوشته: مردم ازروحانی انتظارروشهای عاقلانه ومدبرانه دارند، نه اینکه شیخ تدبیروامید برصراط پوپولیستی سلفش قدم بگذارد!
سفرهای استانی به سبک احمدینژاد، اهدای توهینآمیز سبد کالا به گروهی از مردم، اجرای عجولانه فاز دوم هدفمندی یارانهها، هرگزدرچهارچوب فکری اعتدال گرایان خردگرا نمیگنجد. از نگاه این روزنامه حامی دولت خطای فاحش دولت روحانی این بود که چنین طرح بزرگی را ازطریق رسانهای تبلیغ کرد که به مخالفت با سیاستهای دولت جدید شهرت دارد. شیوه تبلیغی ناکارآمدی ازطریق به کارگیری چند هنرپیشه و ورزشکار با واکنش منفی مردم مواجه شد.
عملکرد تیم اقتصادی دولت در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها منجربه ثبت نام بیش از۲۲میلیون خانوار (حدود۷۰میلیون نفر) برای دریافت یارانه درسال۹۳گردیدکه زنگ خطری جدی برای دولت روحانی رابه صدا درآورده است. آیا روحانی میداند که برای حامیان انتخاباتیاش دنبالهروی در اجرای فاز دوم هدفمندی از همان تفکری که اقتصاد ایران را در دورههای نهم ودهم نابودکرد، امری غیرقابل هضم است؟
آقای رئیس جمهور آیا میداند، تیم اقتصادی دولت تدبیروامید در این مقطع در نقش یک جراح حاذق برای جراحی بیمار بدحال وخیم (اقتصاد ایران) ظاهر شده است؟
دولت روحانی دراجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها از نظرات و توان کارشناسی اقتصاددانان بیرون از دولت مشاوره نگرفت!
آیا بهتر نبود که روحانی در ابتدای دوره ریاست جمهوریاش خط بطلان بر رویه غلط دولت قبلی میکشید؟
پاسخ منفی مردم به فراخوان دولت برای انصراف ازدریافت یارانه زنگ خطری جدی است که نواخته شده است.
صادق زیباکلام نیز در بخشی از یادداشتی با تتیر «ثبت نام دریافت یارانه و شکست همه» برای اعتماد نوشته: اصولگرایان که منتظر فرصت بودند بلافاصله از نمد توجه نکردن مردم به استدعا و تقاضای دولت روحانی یک کلاه شیک و آبرومند دوختند و با مسرت نوشتند و گفتند که دولت روحانی محبوبیتش را از دست داده. به زعم اصولگرایان، اگر مردم این دولت را قبول میداشتند و برایش تره خرد میکردند، محض گل روی دولت تدبیر و امید هم که شده بود دست کم بخشی از آن ۱۹ میلیونی که به او رأی دادند ثبت نام نمیکردند.
حرف اصولگرایان اتفاقا درست است. اگر دولت از محبوبیت بالایی برخوردار میبود و اگر کسر قابل توجهی از مردم برای آن وزن و اعتباری قائل میشدند، در آن صورت میلیونها نفر که واقعا هم نیازی به این ۴۵۵۰۰ تومان ندارند، نباید ثبت نام میکردند. اما اصولگرایان متوجه نیستند که با طرح این استدلال دارند شاخهای را میبرند که فقط روحانی و دولتش به روی آن ننشستهاند بلکه قدری بالاتر، خود اصولگرایان هم اتفاقا همان جا نشستهاند.
به عبارت دیگر، گر حکم شود که مست گیرند، خیلیهای دیگر هم اتفاقا مشکل پیدا میکنند. آیا اصولگرایان مطمئن هستند که اگر در زمان دولت طیبه آنها میبود و آقای احمدینژاد از مردم خواسته بودند که ثبت نام نکنند آیا غیر از این میشد که در زمان آقای روحانی اتفاق افتاد؟ اتفاقا و با توجه به اینکه حامیان آقای احمدینژاد بیشتر اقشار و لایههای کم درآمدتر جامعه هستند، آمار ثبت نام نکردهها حتی در دولت آقای احمدینژاد از این هم کمتر میشد. اصولگرایان فراموش کردهاند که بسیاری از نمایندگان و چهرههای شاخص اصولگرایان از مردم خواستند که ثبت نام نکنند.
قدرتگیری دوباره دلالهای ارز در جو مبهم و پرشایعه
شهروند با اشاره به اینکه دلار تا ۳۳۲۰ و سکه تا یکمیلیون تومان سقف زده است نوشته: بازارهای اقتصادی این روزها، هم ملتهب هستند و هم بیخبر. به عبارت دیگر در شرایطی که هیچ خبر موثقی از نحوه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها و میزان افزایش حاملهای انرژی اعلام نمیشود، نرخها روی موج شایعات به حرکت درآمدهاند. البته قیمتگذاری تنها بخشی از پروسهای است که بازار ارز و سکه و سهام را منقلب کرده است. از روزی که اولین اطلاعرسانی درخصوص ثبتنام متقاضیان دریافت یارانه نقدی آغاز شد دولت در کنار سیاست تشویقی برای انصراف مردم از ابزار تهدید هم استفاده کرد. مجازات متخلفان هم محرومیت و پرداخت ۳برابر مبلغ یارانه دریافتی بهعنوان جریمه بود.
این در حالی بود که ابزار مشخصی برای راستیآزمایی اظهارات مردم هم اعلام نشده بود. به این ترتیب اولین گزینه محتمل سرکشی به حسابهای مالی و بانکی مردم بهنظر میرسید. با طرح این موضوع موج مخالفت به راه افتاد و این اقدام نقض حریم شخصی مردم و عاملی برای ترس و نگرانی مردم قلمداد شد. البته دولت بلافاصله پا پس کشید و رسما اعلام کرد که قصد ورود به حسابهای بانکی مردم را ندارد و از بانکهای اطلاعاتی خود برای سنجش صحت اظهارات مردم استفاده خواهد کرد.
این در حالی است که خبرگزاری مهر مدعی شده که وزارت اقتصاد و سازمان بازرسی کل کشور ورود مستقیم به حسابهای بانکی افراد را آغاز کردهاند. بر این اساس ظاهرا این دو دستگاه با ارسال نامههایی به بانکهای کشور، وضع هرگونه حسابهای افراد مختلف اعم از فعال و غیرفعال را خواستار شدهاند. البته سازمان بازرسی بهصورت موردی ولی در موارد متعدد چنین روندی را دنبال کرده است. در پاسخ به این اخبار شاپور محمدی، معاون اقتصاد باز هم سرکشی به حسابهای بانکی را تکذیب کرد با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز کوتاهمدت است، گفت: طبیعتا خود مردم تشخیص میدهند که برای دریافت یارانه نیازمند هستند یا خیر. او با بیان اینکه نحوه اجرای راستیآزمایی در چهارچوب قانون خواهد بود، گفت: اصل بسیار مهم برای دولت اعتماد و اطمینان به مردم و اظهارات آنها است اما در عین حال قوانین نیز برای دولت بسیار مهم است و قانون هدفمندی یارانهها و همچنین راستیآزمایی در چارچوب قانون انجام خواهد شد.
اما ظاهرا این همه تکذیب در شرایطی که شایعات در جهتدهی افکار حرف اول را میزنند چندان کارساز واقع نشده و موج تازهای از تقاضا بهسوی بازار ارز و سکه به راه افتاده است. در بازار ارز تهران و در چهارراه استانبول جمعیتی که به سودای خرید آمدهاند دوباره خاطره روزهای توفانی ۹۰ و ۹۱ را زنده میکند. روبهروی پاساژ افشار این روزها باز هم خیل واسطهها و دلالها در حال خرید و فروش هستند و بدشان هم نمیآید به شایعات دامن بزنند. از همین شرایط هم میتوان استنباط کرد که احتمالا ترس از وارسی احتمالی حسابهای بانکی و رایزنی برای کاهش احتمالی نرخ سود بانکها باعث شده تا مردمی که از تبعات تورمی فاز دوم هدفمندی هراسان هستند شتابان به بازار ارز بیایند و کفه عرضه را سنگینتر کنند. البته شاپور محمدی میگوید نوسانها گذراست و بهزودی همه چیز به شرایط عادی باز خواهد گشت. به گفته او ممکن است در مورد نرخ ارز نوساناتی داشته باشیم اما هدف کلی دولت نزدیک کردن نرخ ارز در بازار آزاد به نرخ ارز تعیین شده قانون بودجه سال ۹۳ است. به هرحال این موج گذرا باشد یا ماندگار، فعلا قیمتها در بازار ارز و سکه در حال رشد است؛ دلار آمریکا دیروز ۳هزار و ۳۲۰ تومان فروش میرفت. سکه هم یک قدم دیگر به یکمیلیون تومان نزدیک شد. هر سکه بهار آزادی دیروز ۹۹۶هزار تومان فروش رفت تا خاطره سکه یکمیلیون تومانی دوباره زنده شود.