امروزه بسیاری از مردم با شیوه های درمانی طب سوزنی چین آشنایی دارند و از تکنیک های درمانی این شیوه درمانی در درمان بسیاری از بیماری های مفصلی استخوانی، گوارشی و انواع سردردها بهره می برند. طب سوزنی یکی از شیوه های درمانی طب مکمل است که در درمان بسیاری از بیماری ها مانند بیماری…
امروزه بسیاری از مردم با شیوه های درمانی طب سوزنی چین آشنایی دارند و از تکنیک های درمانی این شیوه درمانی در درمان بسیاری از بیماری های مفصلی استخوانی، گوارشی و انواع سردردها بهره می برند. طب سوزنی یکی از شیوه های درمانی طب مکمل است که در درمان بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های ذکر شده نقش اول را ایفا می کند و می تواند به عنوان یک درمان کامل، اختلالات ایجاد شده در بدن را درمان کند و در برخی موارد این شیوه درمانی به عنوان یک روش مکمل و کمکی در بهبود بیماری ها محسوب می شود. بیماری آسم یکی از بیماری های دستگاه تنفسی است که درمانگران طب سوزنی می توانند با استفاده از سوزن های خود به درمان آن کمک کنند. در حقیقت طب سوزنی به واسطه تکنیک های خود قادر است روند درمان بیماری آسم را در بیماران تسریع کرده و در بهبود آن ها تاثیر مستقیم داشته باشد. برای آشنایی بیشتر با این شیوه درمانی با دکتر رضا حشمت، رئیس انجمن طب سوزنی ایران و عضو انجمن درد به گفت وگو نشستیم تا بیشتر درباره این شیوه درمانی بدانیم.
● آلرژی و استرس عامل بروز آسم
درمانگران طب مدرن و طب های مکمل از قبیل طب سنتی چین عوامل بیرونی و خارجی متعددی را در ابتلا به آسم برون زا موثر می دانند. این عوامل می تواند فعالیت های روزمره، خستگی، استرس، آلرژی، تغییرات آب و هوایی، مهاجرت به منطقه ای با آب و هوای متفاوت باشد که همگی از جمله عواملی است که در بروز این نوع آسم موثر است. درصورت ابتلا به این نوع آسم، مجاری تنفسی تنگ می شود وعروق ضخیم و سفت می شوند و به دنبال آن عبور هوا و اکسیژن مختل شده و اکسیژن رسانی به سختی انجام می شود. بنابراین در این شرایط ممکن است بیمار با خروج مایع از خون نیز روبه رو شود که این مسئله موجب ایجاد خلط هایی می شود که خود این خلط ها در بسته شدن مجاری تنفسی نقش بسیار مهمی ایفا می کنند. خوشبختانه طب سوزنی در درمان آسم برون زا خیلی موثر است. ما در درمان بیمارانی که این نوع از آسم را دارند بیشتر به آلرژی زایی می پردازیم. این بیماران به عطر، گرد و غبار، گرده گل ها و دود سیگار حساسند و طب سوزنی می تواند به این گروه کمک زیادی کند. این شیوه درمانی حتی به افرادی که بعد از فعالیت ورزشی کوتاه دچار نفس تنگی می شوند، می تواند کمک کند و به درمان آن ها بپردازد.
● نشانه های آسم چیست؟
از دیدگاه طب سنتی چین بیماری آسم نوعی نارسایی تنفسی است که غالبا با تنگی نفس و طولانی شدن دم و بازدم فرد مبتلا همراه است. این بیماری معمولا با وزوز سینه، سرفه و فشردگی سینه همراه است. افرادی که این بیماری را تجربه می کنند گاهی دچار حملات تنفسی شده و عمل دم و بازدم آن ها با صدای وزوز و خس خس همراه می شود. درمانگران طب سنتی چین و متخصصان طب سوزنی با بررسی آزمایش ها و عکس های ریه بیمار، ابتلا به آسم را در او تشخیص می دهند. از دیدگاه درمانگران طب سنتی چین بیماری آسم ۲ نوع مختلف دارد که یکی از آن ها با نام آسم درون زا و دیگری با عنوان آسم برون زا شناخته می شود و درمانگران طب سوزنی چین نیز در درمان آسم برون زا بسیار موفق عمل می کنند و تقریبا نیمی از بیمارانی که برای درمان به آن ها مراجعه می کنند مبتلا به این نوع از آسم هستند.
● دور غذاهای چرب خط بکشید
طب سوزنی چین سابقه ای چندهزار ساله دارد و در متون قدیمی خود نیز به عوامل بروز آسم در انسان اشاره کرده است. در این متون به افراد مستعد ابتلا به آسم توصیه کرده که از مصرف مواد غذایی چرب، غذاهای شیرین و انواع غذاهایی که طبع و ماهیت سرد دارند خودداری کنند.
آن ها مصرف انواع لبنیات، ماهی ها و میوه های خام را به افرادی که استعداد ابتلا به بیماری آسم دارند را توصیه می کنند و معتقدند، مداومت در مصرف این موادغذایی تاثیر زیادی در ابتلا به آسم دارد. این درمانگران معتقدند، مصرف مزه های تند نیز تاثیر زیادی در ابتلا به آسم دارد.
● آسم درون زا را بشناسید؟
آسم درون زا یکی از انواع آسم است. در این نوع آسم بیماری بدون دخالت عوامل محیطی و خارجی در افراد دیده می شود. این بیماری در حقیقت در یک خانواده و به صورت اجدادی از پدر یا مادر به فرزندان منتقل می شود. در این حالت فردی که دچار این بیماری است به طور کلی از ضعف عملکرد ریه و دستگاه تنفسی شکایت دارد.
● آسم بیماری فرزندان طلاق
عوامل مختلفی از قبیل استرس، اضطراب، تنش، اختلاف های خانوادگی و حضور در محیط های پرتنش از جمله عواملی است که می تواند تاثیر زیادی در عملکرد ریه ها داشته باشد و موجب ضعیف شدن عملکرد آن ها و بروز تنگی نفس یا آسم شود. فرزندانی که در خانواده ای پرتنش زندگی کرده اند یا پدر یا مادر را در بچگی از دست داده اند، ریه های آسیب پذیری در مقایسه با دیگر فرزندان دارند. از دیدگاه طب سنتی چین ریه نخستین عضوی است که در معرض آسیب قرار می گیرد و فشارها و استرس ها روی ایمنی آن تاثیر می گذارد و پوشش دفاعی دستگاه تنفسی را تحت تاثیر قرار می دهد. این موضوعی است که بارها توسط درمانگران چینی به آن اشاره شده است و ما نیز در مواجهه با برخی از بیماران مان شاهد این مسئله هستیم و با گرفتن شرح حال از آن ها این مسئله را مشاهده می کنیم.
● طب سوزنی چه درمانی برای آسم دارد؟
سازمان بهداشت جهانی طب سوزنی را در درمان آلرژی یکی از درمان های اصلی می داند و برای درمان آسم و برونشیت آن را به عنوان درمان کمکی معرفی می کند. درمانگران طب سوزنی هرگز در شرایطی که بیمار در حالت بحران و اورژانسی قرار دارد از طب سوزنی برای درمان حالت های بیمار مبتلا به آسم استفاده نمی کنند. بهترین کاربرد طب سوزنی درباره بیماری آسم، کنترل و پیشگیری از ابتلا به این بیماری و کنترل حملات و بهبود شرایط جسمی بیمار است. درمانگران و متخصصان طب سوزنی از این شیوه برای بیمارانی استفاده می کنند که تواتر حملات آسم در آن ها زیاد نیست. یعنی بیماری که هرچند وقت یک بار دچار حمله آسم می شود و داروهایی را هر شب مصرف می کند، می تواند با دریافت سوزن ها شرایط بهتری را به لحاظ جسمی تجربه کند و در عین حال افرادی که حملات آن ها در طول هفته زیاد است با کمک طب سوزنی می توانند از شدت حملات کاسته و فواصل بروز حملات را افزایش دهند.
● چگونه فاصله حملات را زیاد کنید؟
پس از بررسی وضعیت بیمار، معاینه و گرفتن شرح حال از او ۱۰ تا ۱۲ جلسه درمانی را برای بیمار پیش بینی می کنیم. این جلسات طی یک تا یک ماه و نیم برگزار می شود و غالبا بیمار هفته ای ۲ تا ۳ بار سوزن دریافت می کند. در این مدت حالات بیمار و واکنش های بدن و سیستم تنفسی او را به سوزن ها مورد بررسی قرار می دهیم و دقت می کنیم که آیا فواصل حملات آسم در او بیشتر شده است یا نه. قالب بیماران با دریافت ۱۲ جلسه سوزن این موضوع را تجربه می کنند اما هستند بیمارانی که نیاز به جلسات درمانی بیشتر دارند. پس از سپری شدن جلسات درمانی بیمار برای تکمیل دوره خود باید به مرور هفته ای یک بار، ۲ هفته یک بار، یک ماه یک بار، ۳ ماه یک بار و برای یادآوری و بهبود بیماری یک تا ۲ جلسه سوزن دریافت کند.
● پیشگیری از ابتلا به آسم
اما برای پیشگیری از ابتلا به آسم سالی ۲بار بیمار را سوزن می زنیم. این سوزن ها در حقیقت برای پیشگیری از بروز بیماری آسم به ویژه در افرادی است که این بیماری با تغییر شرایط آب و هوایی در آن ها شدت می گیرد. در این شرایط درمانگر ۲ بار در سال در آستانه تغییر فصل زمستان به بهار و فصل تابستان به پاییز با ارائه سوزن هایی به نقاط خاصی از بدن بیمار به او کمک می کند تا از ابتلا به تنگی نفس یا آسم ناشی از تغییرات آب و هوایی پیشگیری کند.
● افزایش خون رسانی به ریه با سوزن
در این شیوه درمانی از طب سوزنی گوش و بدن استفاده می کنیم. در ماه اول برای درمان افرادی که مبتلا به آسم شدید هستند و تواتر حملات آسم در آن ها شدید است از هر ۲ روش طب سوزنی گوش و بدن استفاده می کنیم اما در مواردی که سعی داریم پیشرفت بیماری را کنترل کنیم یا از ابتلا به بیماری پیشگیری کنیم از طب سوزنی گوش به تنهایی استفاده می کنیم. در این شیوه درمانی ما با هدف گرم کردن دستگاه تنفسی، خون رسانی بهتر به این اندام و تخلیه کردن خلط های درون ریه به درمان بیمار کمک می کنیم.در این حالت با کمک سوزن هایی که به نقاط خاصی از بدن زده می شود خون رسانی بهتری به بافت ها و مجاری دستگاه تنفسی صورت می گیرد که در این حالت مشکل کمبود اکسیژن ریه ها را مرتفع می کند. علاوه براین سوزن های طب سوزنی با بهبود عملکرد ریه ها و اکسیژن رسانی بیشتر و تنظیم هورمون ها در بدن به بهبود شرایط افراد مبتلا به آسم کمک می کند. ارائه این شیوه درمانی محدودیت سنی ندارد. از ۵ سال به بالا امکان ارائه سوزن به بیمار وجود دارد و برای بیماران زیر ۵ سال این شیوه بدون نیاز به سوزن و تنها از طریق ماساژ نقاط مربوطه انجام می شود.
● ماکارونی و هندوانه نخورید
اگر در گروه افرادی که مبتلا به آسم یا تنگی نفس هستند، قرار می گیرید بهتر است علاوه بر پرهیز از مصرف غذاهای شیرین، پرادویه، پرچرب یا غذاهایی که طبع سرد دارند، از مصرف هندوانه، ماهی، کاهو، بادنجان، لبنیات، ماکارونی، دل و جگر، سالاد الویه، قره قروت، انواع کنسروها و غذاهای آماده، ادویه ها، انواع سس ها، نوشابه ها و سرکه نیز خودداری کنید. بهتر است مصرف این غذاها را در سبد غذایی خود به حداقل برسانید و درصورت امکان آن ها را از وعده های غذایی خود حذف کنید.
● چگونه برونشیت را درمان کنید؟
طب سوزنی چین علاوه بر آن که می تواند به عنوان درمان کمکی در بهبود حال بیماران مبتلا به آسم کمک کند می تواند در درمان آلرژی ها، برونشیت های مزمن، تنگی نفس، سرفه های خشک و سینه های خلط دار موثر باشد. این شیوه درمانی حتی در افرادی که دچار دردهای قفسه سینه می شوند نیز موثر است و به درمان خشونت صدا نیز کمک می کند.
● کورتن تاثیر طب سوزنی را کم می کند؟
شیوه درمانی طب سوزنی خوشبختانه تداخل دارویی با شیوه های دیگر درمان طب مدرن ندارد. اما باید توجه داشت که مصرف داروهای حاوی کورتن درعملکرد این شیوه درمانی اختلال ایجاد می کند و از تاثیر درمانی طب سوزنی می کاهد. بنابراین متخصصان طب سوزنی با شروع جلسات درمانی به مرور از میزان داروهای حاوی کورتن بیمار کم می کنند و به مرور آن را با مشاوره با متخصص پزشک قطع می کنند زیرا مصرف داروهای کورتن دار علاوه بر عوارض جانبی که دارد روند درمانی این بیماران را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد. از جمله عوارض این داروهای شیمیایی پوکی استخوان، تورم بدن و اختلال در عملکرد کلیه هاست که خود به مرور زمان بیمار را با مشکلات دیگری روبه رو می سازد.
● این تکنیک را در خانه تکرار کنید
یکی از کاربردی ترین راه کارهای طب سوزنی چین برای پیشگیری از ابتلا به آسم استفاده از تکنیک «سید» یا دانه گیاهی گوش است. در این شیوه درمانگران با قرار دادن این دانه گیاهی روی گوش بیمار به او آموزش می دهند که این دانه را هر روز ماساژ داده و به این ترتیب به بهبود عملکرد ریه ها و مجاری تنفسی کمک کند. این دانه ها معمولا هر ۳ هفته یک بار عوض می شود و غالبا تاثیر بسیار خوبی بر عملکرد دستگاه تنفسی و بهبود تنفس بیمار دارد.
علاوه براین نقطه یکی دیگر از کاربردی ترین نقاط برای بهبود عملکرد ریه ماساژ دادن نقطه ای است که درست میان قفسه سینه قرار دارد. ماساژ این نقطه روزانه ۵ تا ۱۰ دقیقه موجب بهبود عملکرد ریه شده و افزایش خون رسانی با بافت ریه و مجاری تنفسی را به همراه دارد. علاوه بر این استمرار این ماساژ کمک می کند تا خلط های موجود در ریه دفع شود و دستگاه تنفسی گرم شده و بهتر اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کند. تنها باید دقت داشته باشید که بهترین ساعت ماساژ این نقطه ۳ تا ۵ بعد از ظهر است. به هنگام ماساژ حرکت دست ها باید برخلاف جهت حرکت عقربه های ساعت باشد.
● تاثیر گیاهان دارویی را بشناسید
درمانگران طب سنتی و سوزنی چین در مراحل درمانی خود مصرف برخی از داروهای گیاهی چینی را نیز به بیماران شان توصیه و تجویز می کنند. این گیاهان اگر چه در ایران یافت نمی شوند و معمولا برای افرادی که در همان اقلیم زندگی می کنند مفیدند اما جایگزین های خوبی در کشورمان دارند. افراد علاقه مند به استفاده از درمان های گیاهی می توانند با مشاوره با متخصص طب سوزنی خود و بهره مندی از مشاوره یک متخصص طب سنتی ایران از هر دو شیوه درمانی برای درمان بیماری شان استفاده کنند.
● این توصیه ها را جدی بگیرید
توصیه می شود برای بهره مندی از شیوه های درمانی طب سنتی چین به متخصصین و مراکزی مراجعه کنید که همکاری نزدیکی با انجمن طب سوزنی ایران دارند و از اعضای انجمن محسوب می شوند.
با شروع دوره درمان حتما آن را تا انتها ادامه دهید تا شاهد نتایج درمانی طب سوزنی باشید. معمولا یک دوره درمانی ۱۰ جلسه ای نتایج چشمگیری را به بیماران ارائه خواهد داد.
استفاده از سوزن های یک بار مصرف در پروسه درمان با طب سوزنی از جمله مهمترین حقوق بیمار است. بنابراین برای حفظ سلامت و بهداشت شخصی خود به مراکز درمانی مراجعه کنید که به ارائه خدمات درمانی با سوزن های یک بار مصرف می پردازند.
از مصرف خودسرانه داروهای گیاهی چین پرهیز کنید و پیش از مصرف آنها با متخصص یا درمانگر متبحر طب سنتی چین مشورت کنید.